Kynjað starfsumhverfi kvenkyns nýliða í grunnskólakennslu

Höfundar

##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:

https://doi.org/10.24270/netla.2024/18

Lykilorð:

nýbrautskráðir kennarar, kvenkyns kennarar, teymissamstarf, stuðningsfulltrúar, kyngervi

Útdráttur

Rannsóknin er um hvernig nýlega brautskráðum kvenkyns kennurum í grunnskólum vegnaði í starfinu fyrstu árin, að hvaða leyti starfsumhverfi þeirra var kynjað og kvenvætt, og hvað reyndist styðjandi og hvað krefjandi. Greinin er byggð á viðtölum við fjóra kvenkyns nýliða sem rætt var við þrisvar til fjórum sinnum, á eins til tveggja ára tímabili. Konurnar fjórar voru á aldrinum 27–32 ára haustið 2021 þegar fyrstu viðtölin fóru fram og höfðu frá engri starfsreynslu til þriggja ára í fullu starfi sem kennarar eða leiðbeinendur. Fáir karlar voru að störfum með ungu konunum og þannig unnu kvenkyns kennararnir hver með annarri í margvíslegu teymissamstarfi og með kvenkyns stuðningsfulltrúum – með frekar fáum undantekningum; skólarnir sem vinnustaðir voru að miklu leyti kvennavinnustaðir. Viðmælendum okkar fannst munur á væntingum og kröfum til stuðningsfulltrúa innan skólanna eftir kyni. Minni kröfur væru gerðar til karlkyns stuðningsfulltrúa og þá virtust þeir bera minni ábyrgð. Í stöku tilvikum fannst þeim sama viðhorf eiga við um karlkyns kennara. Þeir styðjandi og krefjandi þættir sem voru mest áberandi voru víðtækt teymissamstarf kennaranna og samstarf við stuðningsfulltrúa. Viðmælendur upplifðu að teymissamstarf, dreifing álags og stuðningur samkennara væru miklir kostir við að vinna í teymi. Teymissamstarfið hjálpaði kennurunum ungu við að komast inn í starfið og veittist mikilvægur stuðningur við nýliðana. Vinna með stuðningsfulltrúunum reyndist vera krefjandi þáttur á sama tíma og starf þeirra var nauðsynlegt. Í sumum tilvikum var hlutverk þeirra óljóst. Höfundar telja að gjarna megi formgera nýliðaleiðsögn í kennsluteymum og brýn þörf sé á að skýra betur hlutverk stuðningsfulltrúa.

 

 

Um höfund (biographies)

Aðalheiður Anna Erlingsdóttir

Aðalheiður Anna Erlingsdóttir (adalheiduranna@gmail.com) er kennari við Grunnskólann í Þorlákshöfn. Hún lauk B.Ed.-prófi 2021 og M.Ed.-prófi 2023 frá Háskólanum á Akureyri. Hún hefur áður unnið sem leiðbeinandi og deildarstjóri við leikskóla í sjö ár. Fagleg áhugasvið hennar eru kyngervi og menntun, stjórnun og forysta ásamt kennarastarfinu í skóla margbreytileikans.

Ingólfur Ásgeir Jóhannesson, Háskóli Íslands - Menntavísindasvið

Ingólfur Ásgeir Jóhannesson (ingo@hi.is) er prófessor emeritus við Menntavísindasvið Háskóla Íslands. Hann lauk BA- og cand.mag.-prófi í sagnfræði auk kennslufræði til kennsluréttinda frá Háskóla Íslands og doktorsprófi í menntunarfræðum frá Wisconsinháskóla í Madison árið 1991. Rannsóknarsvið eru meðal annars menntastefna, störf og sérhæfing kennara og kyngervi og menntun.

Valgerður S. Bjarnadóttir, Háskóli Íslands - Menntavísindasvið

Valgerður S. Bjarnadóttir (vsb@hi.is) er lektor við Menntavísindasvið Háskóla Íslands. Hún lauk BA-prófi í uppeldis- og menntunarfræði og kennslufræði til kennsluréttinda frá Háskóla Íslands, meistaraprófi í alþjóða- og samanburðarmenntunarfræðum frá Stokkhólmsháskóla og doktorsprófi í menntavísindum frá Háskóla Íslands árið 2019. Rannsóknarsvið eru meðal annars menntastefna og félagslegt réttlæti í menntun

Niðurhal

Útgefið

2024-12-06

Tölublað

Kafli

Ritrýndar greinar

Mest lesnu greinar eftir sama höfund(a)

1 2 > >>