Að læra íslensku sem annað mál: Markviss orðaforðakennsla í útinámi

Höfundar

##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:

https://doi.org/10.24270/serritnetla.2021.2

Lykilorð:

orðaforði, tvítyngi, orðaforðakennsla, útikennsla, orðaleikur

Útdráttur

Börnum af erlendum uppruna hefur fjölgað mikið í íslenskum leikskólum á undanförnum árum. Rannsóknir sýna að staða þessara barna í íslensku er fremur slök og meiri þekkingu og úrræði vantar innan leikskólanna til að geta sem best stutt við máltöku íslenskunnar hjá þeim. Markmið þessarar rannsóknar var að leita leiða til að vinna á markvissan hátt með íslenskan orðaforða leikskólabarna sem læra íslensku sem annað mál. Fimm tvítyngd börn fengu markvissa orðaforðakennslu með námsefninu Orðaleik í sjö vikur. Kennslan fór fram í útikennslu og var lögð áhersla á að kenna orð sem tengjast útiveru og umhverfi. Orðaforði barnanna var metinn fyrir íhlutun, strax að lokinni íhlutun og tveimur mánuðum eftir að henni lauk. Niðurstöður voru þær að öll börnin bættu við orðaforða sinn meðan á íhlutuninni stóð og viðhéldu þeim orðaforða tveimur mánuðum síðar. Framfarir einstakra barna voru þó mismiklar og draga má þá ályktun af gögnum rannsóknarinnar að virkni barnanna í málörvunarstundunum og samskiptum innan leikskólans hafi áhrif á hve miklum framförum þau ná. Niðurstöður rannsóknarinnar sýna að orðaforðakennsla sem er fléttuð inn í daglegt leikskólastarf getur skilað góðum árangri en huga þurfi að virkni einstakra barna í slíkum stundum og samskiptum innan leikskólans almennt.

Um höfund (biographies)

Harpa Sif Þorsteinsdóttir

Harpa Sif Þorsteinsdóttir (harpasif@hvolsvollur.is) er deildarstjóri á Leikskólanum Örk á Hvolsvelli. Hún lauk B.Ed.-prófi í leikskólakennarafræðum frá Háskólanum á Akureyri árið 2018 og í framhaldi af því meistaraprófi í leikskólakennarafræðum frá sama skóla árið 2020. Harpa Sif hefur unnið á leikskólanum Örk síðan 2014.

Rannveig Oddsdóttir

Rannveig Oddsdóttir (rannveigo@unak.is) er lektor við kennaradeild Háskólans á Akureyri. Hún lauk leikskólakennaranámi frá Fósturskóla Íslands 1994, meistaraprófi frá Kennaraháskóla Íslands með áherslu á sérkennslu 2004 og doktorsprófi frá Menntavísindasviði Háskóla Íslands 2018. Rannveig kenndi um árabil í leik- og grunnskólum en hefur undanfarin ár sinnt kennslu, rannsóknum og ráðgjöf við Menntavísindasvið Háskóla Íslands og Háskólann á Akureyri. Rannsóknir hennar hafa einkum beinst að málþroska, læsi og ritun leik- og grunnskólabarna.

Niðurhal

Útgefið

2022-02-02

Tölublað

Kafli

Ritrýndar greinar